Danuta Żukowska urodziła się w 1928 roku w Łodzi, gdzie w 1956 roku ukończyła z wyróżnieniem tamtejszą Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych. Chociaż projektantka studiowała włókiennictwo, to nieustannie zbierała doświadczenie, podejmując się realizacji prac graficznych już w trakcie edukacji. Po zakończeniu studiów przeprowadziła się do Warszawy, a w latach 1958–1960 przebywała w Sao Paulo, gdzie pracowała na różnych stanowiskach, związanych z branżą kreatywną. Po powrocie do Polski projektantka rozpoczęła wieloletnią współpracę z Państwowym Wydawnictwem Rolniczym i Leśnym w którym w latach 1967–1989 pełniła również funkcję naczelnego grafika1. W dorobku twórczym projektantki znajdziemy przykłady plakatów, ilustracji, okładek, a także całościowego opracowania graficznego książek. Twórczość Danuty Żukowskiej była wielokrotnie nagradzana, otrzymała m.in. cztery nagrody na Najlepszą Książkę Roku, a także Nagrodę Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek za działalność artystyczną. Dodatkowo jej prace można było zobaczyć na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych. 

Chociaż wszystkie z opisywanych projektantek zajmowały się tworzeniem plakatów, to omawiane wcześniej dane, które zostały opracowane na podstawie trzech katalogów z wystaw projektowania graficznego, pokazały, że plakat był dziedziną najrzadziej podejmowaną przez projektantki. Danuta Żukowska wspomina, że wszystko zaczęło się od konkursu na plakat z okazji dni Zielonej Góry, w którym zajęła pierwsze miejsce2. Zachęcona wygraną zgłosiła się do Krajowej Agencji Wydawniczej, gdzie za zadanie dostała stworzenie plakatu cyrkowego. W jednej z prac na pierwszym planie znajduje się pies piłkarz, natomiast za nim przestrzenny napis Cyrk. Kiedy indziej główną rolę pełni muzyczna foka stojąca na bębenku, jednocześnie grająca na harmonii. Zwierzę narysowane jest w stonowanych szarościach, co dobrze kontrastuje z mocnym tłem w żółto-czerwone paski. W tych plakatach projektantka nawiązuje do wszystkich elementów, kojarzących się z cyrkiem – od głównych bohaterów przez przedstawione sztuczki, akrobacje, aż po kolorystykę i dobór liternictwa.  

Plakat, Cyrk, 1974 r.
Źródło: Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Łódzkiego

Danuta Żukowska wykazuje się niezwykłą wrażliwością w plakatach poruszających tematykę ochrony środowiska, zwierząt i bezpieczeństwa. Dzięki ogromnemu wyczuciu i zrozumieniu każdego z poruszanych problemów, projektantka jest w stanie stworzyć skrótowy, lecz skuteczny i trafiony komunikat, płynący z plakatu prosto do odbiorcy. Projektantka wykonała serię plakatów Nie ryzykuj, dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Każda z tych prac rozpoczyna się od wspomnianego zdania, natomiast druga część hasła zależna jest od rozwinięcia komunikatu. Plakat z 1969 roku zawiera dopisek Noś pas, a wizualna część projektu przedstawia postać, która w domyśle spadła z rusztowania, jednak dzięki odpowiedniemu ubiorowi, bezpiecznie dryfuje w powietrzu niczym samolot – który zresztą został stworzony z obrysu bohatera plakatu. Przykład ten jest połączeniem wyważonej dosłowności z lekkim wątkiem humorystycznym i właśnie te dwa czynniki najczęściej pojawiają się w plakatach bhp Danuty Żukowskiej. Oczywiście w każdym z nich można doszukiwać się przewagi jednego nad drugim. Bardziej dosłowny przekaz zauważymy w plakacie z tego samego roku, zatytułowanym Nie ryzykuj! Noś rękawice. Centralnie umieszczona dłoń, która przykryta jest wspomnianym elementem odzieży ochronnej, sięga po korek szklanego naczynia – a jest nim prawdopodobnie gąsior z chemikaliami. Natomiast wątek humorystyczny, bazujący na porównaniu słonia z maszyną, bądź innym, ciężkim przedmiotem, dostrzegamy w pracy Nie ryzykuj! Chroń stopy. Chociaż może wydawać się, że plakaty traktujące o bezpieczeństwie i higienie w pracy powinny być możliwie obiektywne, stonowane i poważne, to dodany w niektórych pracach wątek humorystyczny, sprawia, iż przekaz staje się zapamiętywalny i zrozumiały dla każdego. 

Plakat, Nie ryzykuj! Chroń stopy! 1973 r.
Źródło: Muzeum Narodowe w Wilanowie

Projektantka stworzyła również kilka afiszy poruszających kwestię społeczne. Można podzielić je na te dotyczące zdrowia – już nie w kontekście bezpieczeństwa w pracy, lecz ochrony przed niektórymi chorobami – oraz plakaty poruszające problemy społeczne. Do pierwszej kategorii należy m.in. afisz dotyczący profilaktyki i wczesnej diagnozy raka. Praca przedstawia sylwetkę pokrytą lampkami, które prawdopodobnie w wyobrażeniu odbiorcy zaczynają migać, sugerując niebezpieczeństwo, a jednocześnie uzmysławiając nieprzewidywalność choroby, jeśli nie jest ona wystarczająco wcześnie wykryta. W drugiej kategorii umiejscowić można plakat dla organizacji humanitarnej, który za pomocą metafory – przedstawienia ptaka, karmiącego pisklę – przekazuje również informację, w jaki sposób można pomóc głodującym dzieciom poprzez wyróżnione hasło UNICEF = POMOC. Dla Państwowego Wydawnictwa Rolniczego i Leśnego Danuta Żukowska zaprojektowała plakat Książki i czasopisma fachowe krzewią postęp w rolnictwie. Na czarnym tle widnieje wyśrodkowana otwarta książka, ukazana niejako w ruchu, jakby strony same się wertowały. Podczas pracy projektantki dla wydawnictwa wiele podręczników i książek zostało zaprojektowanych od nowa, tak by publikacje były przyjazne w użytkowaniu, a także dostarczały fachowej wiedzy w jasny i czytelny sposób. Osiągnięcia Danuty Żukowskiej były wielokrotnie doceniane nie tylko w postaci nagród, lecz również przez innych projektantów. Henryk Tomaszewski twierdził, iż projektantka „Patronatem swoim wielce przyczyniła się do zasłużonej renomy tego edytora”3, mając na myśli oczywiście PWRiL. 

Ponadczasowość plakatów, a w szczególności tych, dotyczących ochrony zwierząt, wynika z ogromnego doświadczenia oraz wiedzy, którą projektantka przez lata zbierała, pracując w wydawnictwie zajmującym się tematyką rolniczą i leśną, a także szczerego zainteresowania losem zwierząt i ogromną empatią. Najwięcej projektów o tej tematyce powstało w późniejszych latach twórczości projektantki, jak wspomina: „porządnie zabrałam się za to właściwie w 2000 roku”4. Na stronie internetowej Danuty Żukowskiej możemy znaleźć przykłady prac, które w dosadny sposób przemawiają do odbiorcy. Projektantka buduje historię za pomocą prostych, lecz trafnych środków, takich jak przedstawienie świni na talerzu z dopiskiem „wolę warzywa, a ty?” czy też poprzez nawiązanie do znanego przysłowia „nie myślę o niedzieli”. Większość prac utrzymana jest w podobnej konwencji – na pierwszy plan wysuwa się wizerunek zwierzęcia, a następnie możemy przeczytać wiadomość przekazywaną przez bohatera plakatu. Szczególnie przekonujące wydają się projekty, w których autorka posługuje się odręcznym pismem, nadając zwierzętom głos. 

Plakat społeczny, Unicef = Pomoc, 1974.
Źródło: V Międzynarodowe Biennale Plakatu, Warszawa 1974.

Danuta Żukowska tworzyła również okładki, szczególnie warto zwrócić uwagę na te, zaprojektowane dla magazynu agrotechnicznego Traktor, wydawanego przez PWRiL. Kolażowe kompozycje, szczególnie w początkowych numerach, przedstawiały wizerunek kobiety oraz jakiś przedmiot, maszynę kojarzoną z rolnictwem. Raz widzimy postać siedzącą na powiększonym kowadle, która wyciąga rękę w stronę młotka, kiedy indziej profil kobiety z wyciągniętą dłonią, na której leży, tym razem pomniejszony, pług. Okładki przyciągały wzrok i zaskakiwały formą, szczególnie biorąc pod uwagę tematykę czasopisma. Jak wspomina Danuta Żukowska, po dwóch latach projektowaniem okładek zajął się ktoś inny. Po jakimś czasie prace te, choć wciąż utrzymane w podobnej formie – czerpiące z kolażu i ciekawych kompozycji – zaczęły nieco się zmieniać, a na okładkach pojawiło się więcej maszyn i sprzętu rolniczego. 

Okładka magazynu agrotechnicznego „Traktor” 1968, nr 15.
Źródło: Biblioteka Narodowa w Warszawie

Danuta Żukowska zajmowała się projektowaniem plakatów, okładek, całościowym opracowaniem publikacji, a także tworzeniem ilustracji. Jak już wspomniano, przez lata współpracowała z Państwowym Wydawnictwem Rolniczym i Leśnym, pełniąc również funkcję naczelnego grafika. Przyglądając się dorobkowi twórczemu projektantki można zauważyć, że często podejmowała się tematów związanych z problemami społecznymi, a w szczególności ochroną i walką o dobro zwierząt.